Blog 14: Zomertijd: Met de juiste condities kan iets wel!

Zoals ook op mijn website vermeld, geloof ik graag in de woorden “Kan niet, bestaat niet”. Natuurlijk weet ik dat niet alles mogelijk is. Er is echter veel meer mogelijk dan in eerste instantie lijkt. En juist die zoektocht om het onmogelijke wel binnen handbereik te brengen, dat is wat ik altijd probeer: De condities zo te maken dat meer mogelijk is dan in eerste instantie verwacht en gedacht.

Een mooi voorbeeld hiervan vond weer afgelopen weekend plaats. De klok een uur vooruit. Hoe simpel! Het levert ons ‘-s-avonds ineens een extra uur licht op. En hoe? Heel simpel. We spreken met z’n allen af dat we de grote wijzer een heel uur doordraaien. Ingewikkelder is het niet. En ja, daarmee maken we op een simpele wijze de condities anders.

Natuurlijk houden we ons hiermee allemaal voor de gek. De natuur laat zich door de mens geen uur vooruit of achteruit zetten. Die natuur trekt zich er totaal niets van aan. Wij hebben immers de jaren, maanden, weken, dagen en uren verzonnen. Als een instrument om ons menselijk leven te ordenen. Niet meer en niet minder.

Juist die ordening der dingen maakt vaak dat iets wel of niet mogelijk is. En dan bedoel ik niet hele technische hoogstandjes. Daar zijn bijvoorbeeld de natuurwetten op van toepassing. Maar wel die zaken die we als mens zelf gecreëerd hebben. De processen en procedures die we met zijn alle afspreken om ons leven te ordenen. En net als met de zomertijd kunnen we die zelf ook veranderen. Even stilzetten of terugdraaien. Dat schept opeens een nieuwe realiteit. Een realiteit die dingen mogelijk maakt die we eigenlijk zelf onmogelijk hadden gemaakt. Juist weer door al die afspraken en procedures die we als mensen en overheden hebben verzonnen om orde te scheppen en structuur aan te brengen.

Het gekke is, dat we toch moeite hebben met aanpassingen in de structuren die we zelf verzonnen hebben. De discussie over nut en noodzaak rond de zomertijd werd de afgelopen dagen op vele fronten gevoerd. Zoals bijvoorbeeld de invloed op onze gezondheid. De meningen zijn verdeeld. Als je beseft dat het een discussie is over een structuur die we zelf hebben verzonnen, kan ik een glimlach toch niet onderdrukken. Net of ons lichaam zich echt iets aantrekt van de klok. Nee, dat zijn volgens mij onze hersens en onze manier van redeneren dat we in 1 keer een uur slaap te kort hebben.Net of we 356 dagen per jaar elke dag op het zelfde tijdstip gaan slapen en ook weer op een zelfde tijdstip opstaan. Nee dus! Het lijkt wel of we gegijzeld zijn in onze eigen ordening. Onze eigen manier van systeemdenken.

Natuurlijk is de zomertijd, maar een voorbeeld. Maar de gedachte er achter is wat mij betreft niet minder relevant. We hebben het in ons om de condities aan te passen op zo’n manier dat we er een voordeel aan hebben. Dat geldt in de politiek en projecten evenzo. Met wat andere uitgangspunten lijkt er ineens een andere realiteit geschapen te worden waarin zaken ineens wel mogelijk zijn.

De afgelopen weken zit ik met verschillende opdrachtgevers in uiteenlopende aanbestedingsrechtelijke vraagstukken. Daar staan de structuren die we verzonnen hebben (bijvoorbeeld het aanbestedingsrecht, jurisprudentie en beleid) soms een logische oplossing in de weg. En dan blijkt maar weer dat interpretaties van een arrest of inkoopbeleid voldoende ruimte biedt, om binnen de wettelijke kaders wel iets mogelijk te maken. Door een andere wereld met een andere waarheid te schetsen verandert de context en de condities. Zonder dat de werkelijkheid wezenlijk anders wordt. Kortom de zon komt nog steeds op en gaat nog steeds onder, maar we kunnen dit betrekkelijk eenvoudig veranderen door de grote wijzer op de klok een bepaalde richting door- of terug te draaien.

Juist deze zoektocht in de (kleine)aanpassingen, van door ons mensen zelf opgelegde structuren, maakt dat we de condities zo kunnen veranderen dat iets wel kan. Zonder dat er wezenlijk iets veranderd toch iets veranderen. Hoe mooi is dat en hoe goed kan ons dat helpen om te blijven zoeken naar oplossingen.

Tot de volgende blog.

Met een vriendelijke groet en een fijne week toegewenst

Eric-Jan de Haan