Tja, een beetje een open deur. Natuurlijk moet je altijd voorbereid zijn op zaken die gaan komen. Verwacht en onverwacht. Verwacht het onverwachte gaat echter verder. Eigenlijk bereid je jezelf ook voor op alles wat onverwacht is. En jawel, dan is het onverwachte ineens weer verwacht.
Een mooi voorbeeld vind ik altijd het verkeer. Met zo ergens rond de 80.000 km per jaar, maak je heel wat mee. Zo veel kilometers ,als decennia lang, maakt dat je op alles voorbereid bent. Je leest het verkeer, de weg, de weersomstandigheden en de type auto’s. En dat doe je met een blik vooruit. Het onverwachte gedrag van je medeweggebruiker is dan ineens niet onverwacht meer. In je onderbewustzijn sorteer je voor op een mogelijke situatie en je handelt daar vervolgens naar.
Dat anticiperen op het onverwachte komt met ervaring. Mijn dochter, die net 18 is en met het rijbewijs in de hand overal mag rijden, heeft die ervaring nog niet. Ze rijdt voorzichtig. Zeker wel. Maar dat rekening houden met het onverwachte, dat anticiperen, dat ontbreekt nog. Daar zijn de nodige kilometers voor nodig om zo mensenkennis en verkeerskennis op te doen en dus te bouwen aan de eigen ervaring.
In projecten is het niet anders. Ook daar speelt de ervaring een hoofdrol. Hoe ouder, hoe meer ervaring en hoe meer er op het onverwachte kan worden geanticipeerd. Dan hebben we het niet over de kennis van bijvoorbeeld wet en regelgeving. Op dat punt is het speelveld voor een ieder gelijk. Maar, als er iets nieuws optreed dat nog niet vervat is in de leerstof, dan komt het op interpreteren en anticiperen aan. Ook als er gezocht wordt naar oplossingen die zich aan de randen bevinden van wat wel en niet kan. Of waar de inhoud wordt verweven met politieke processen. Wie doet wat waarom ? Hoe gaat er op gereageerd worden en hoe ? Wat je doet is het onverwachte weer verwacht maken om zo te kunnen anticiperen en op het juiste moment de juiste dingen te doen.
Maar nu lijkt het misschien dat met voldoende ervaring er nooit meer onverwachte dingen gebeuren. Niets is minder waar. En gelukkig maar. Anders zijn we verworden tot een systeem. Waar alles geregeld is en er geen ruimte is voor innovaties. Of invloeden van buitenaf. Nee, onverwachte zaken bepalen vaak juist de toekomst en het succes van een ontwikkeling. En toch blijft onverwacht en het “managen” van die onverwachte wendingen en gebeurtenissen 1:1 verbonden met ervaring. En dan wel in een goede mix van levenservaring, vakinhoudelijke ervaring en proceservaring. Juist deze mix helpt het om niet alleen met het onverwachte rekening te houden, maar ook nog eens om hier “intuïtief” het juiste mee te doen. Een vorm van anticiperen geleidt vanuit je onderbewustzijn, dat op zich weer is gevormd door de 3 vormen van ervaring.
Het helpt naar mijn volle overtuiging om je zo breed mogelijk te interesseren en open te stellen voor alles om je heen. Juist die brede oriëntatie maakt dat je beter in staat bent te anticiperen. Een bezoek aan het buitenland, een interessant gesprek met iemand die volstrekt iets anders doet, de geschiedenis, of wat dan ook. Een brede oriëntatie en honger naar informatie om zaken te kunnen begrijpen. Dat maakt de kunst van het anticiperen op het onverwachte helemaal af. Dus geen oogkleppen op en alleen focussen op je eigen werkwereld en expertise. Nee sta open voor alles en wees daardoor extra voorbereid op alles wat gaat komen. En dus ook het onverwachte!!
Tot de volgende blog.
Met een vriendelijke groet en een fijne week toegewenst
Eric-Jan de Haan
Gerelateerde berichten
0 Reacties
Laat een reactie achter
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.