Blog 36: Spanningsveld: (Te ver) afstand nemen versus focus (en dan ook nog eens de emotie erbij)

Afgelopen zaterdag had ik letterlijk en figuurlijk een helikopterview. Met dank aan Hennie van der Most kon ik mijn woonplaats Lochem vanuit een echte helikopter aanschouwen. Mooi om alles van boven te zien. De wereld lijkt ineens een stuk kleiner en ruimtelijke relaties ineens een stuk duidelijker.

Een helikopterview wordt in de praktijk van alle dag vaak gebruik. Eigenlijk wordt er gezegd, neem eens wat afstand en bekijk het in een groter perspectief. Heb aandacht voor alles wat er aan de randen gebeurd en staar je niet blind. Eigenlijk best grappig. Enerzijds is het credo: Focus! Laat je niet afleiden door alles en pak niet alles tegelijkertijd op. Aan de andere kant van de management termen: Helikopterview: Neem afstand en heb oog voor alles eromheen. Heb gevoel voor de omgeving en alles wat van invloed is.

En toch passen Focus en Helikopterview best wel bij elkaar. Je moet ze alleen in de juiste proporties en op het juiste moment toepassen. Een wankel evenwicht. Laat je jezelf te veel leiden door wat er om je doelstelling heen beweegt, dan verlies je aan kracht om die doelstelling juist te behalen. Het randgebeuren vertroebelt het doel en de Ja Maar-en stapelen zich op. Kortom even de lucht in, speelveld overzien en dan weer snel naar de grond met de focus op je doel. Dat doe je niet 1 keer, maar herhaaldelijk. Immers het speelveld verandert en daar moet je op kunnen anticiperen. Focus staat centraal en af en toe helikopteren is een must om die focus niet te laten verworden tot een heilloze missie. Dus niet als een Don Quichotte iets nastreven wat al lang niet meer een realistische doelstelling is.

Nu is het zoeken naar een evenwicht tussen helikopterview en focus niet echt makkelijk. Te lang is voor beide niet goed. Wanneer wat te doen is dan ook vooral een kwestie van ervaring maar ook gevoel voor timing. Deels kun je het leren, maar grotendeels is het een soort zintuig dat je hebt of niet.

Lastiger wordt het als anderen voor je gaan helikopteren. Hou je daar wel rekening mee? Staar je jezelf niet te veel blind ? Allemaal goed bedoelde adviezen, die je zeker een plek moet geven. Echter altijd in de context van je eigen doelstelling. Je eigen focus. Anderen hebben vaak een andere belevingswereld of andere belangen. Hun helikopterview hoef dan ook niet de jouwe te zijn. Sterker nog, te veel je oren laten hangen naar anderen kan desastreus zijn voor je focus. Helemaal niets mee doen dan ? Nee! Zeker niet. Ook dat wat je van derden aangereikt krijgt moet je zeker meenemen en afwegen. Maar wel in de context van wie je die goed bedoelde adviezen krijgt. Is het je opdrachtgever ? Of een derde partij die in zijn advies toch wel degelijk zijn eigen belang laat meewegen. Of, iemand die eigenlijk al buiten het speelveld staat en niet langer betrokken is, maar moeite heeft met loslaten. De “Ik had het anders gedaan” is mooi maar een dooddoener. Iedereen heeft zijn eigen manieren. Maar eenmaal niet direct verantwoordelijk moet ook leren dat de nieuwe verantwoordelijkheden een andere focus kunnen hebben en net iets anders (in de helikopterview) waarnemen dan jouzelf. En het wordt saai, maar ook is het niet zo zwart-wit. Ook hier kunnen adviezen van derden je zeker wel helpen je doelstelling te behalen en je focus te behouden. De helikopterview van anderen kunnen zaken aan het licht brengen waar je zelf nog even niet bij stil gestaan hebt.

Kortom het is een spanningsveld. Wanneer hou je je focus, en wanneer neem je afstand? Wat doe, je wanneer met input van derden en hoe zorg je ervoor dat als je er niets mee doet deze derden niet voor tegenwerking gaan zorgen? Wat leg je uit en wat niet? Kortom je bent continu bezig met het zoeken naar een evenwicht om het juiste mee te nemen (A) en op het juiste moment focus te houden of een helikopterview in te nemen (B).

Dat geldt trouwens niet alleen voor het werk. Ook de zoektocht naar een nieuwe woning zorgt er bij ons thuis voor dat we continu switchen tussen focus en helikopter view. En bij zo’n privé aangelegenheid komt er dan nog ineens een derde dimensie bij: emotie. Deze laat je niet leiden maar zorgt voor een subjectieve invalshoek in alle beslissingen. Je hart spreekt en je onderbuik geeft aan iets te doen of te laten. Ook deze derde dimensie moet op de juiste momenten zijn plek krijgen. En dat is de meest lastige. Emotie laat zich immers lastig sturen. Dus wanneer en op welke wijze emotie een rol speelt in het behalen van je doelstellingen is het grootste spanningsveld.

Tot de volgende blog. Met een vriendelijke groet en een fijne week toegewenst

Eric-Jan de Haan