
Jawel, een gedachte die volgens mij redelijk vaak voor komt. Terugkijkend op iets en met het voornemen het de volgende keer toch net iets anders te doen. Of misschien nog wel veel drastischer: het de volgende keer volledig anders doen. Uit onvrede die uit jezelf komt. Of omdat je uit de (in-)directe feedback concludeert dat het toch beter anders had gekund.
Gelukkig is dit wat mij betreft het meest positieve wat je kan overkomen en wel om de volgende redenen.
Ten eerste, je hebt al wat gedaan. Immers anders neem je jezelf voor het niet anders te doen. Kortom je hebt een stap gezet en actie ondernomen. Willens en wetens. Dat je achteraf constateert dat het misschien beter of efficiënter was geweest het anders te doen is niet erg. Je hebt dan in ieder geval een zelf lerend vermogen en hebt niet zitten twijfelen zonder een stap te zetten. Dat laatste is misschien nog wel het meest kwalijke. Als je niets doet, kun je ook weinig fout doen. De “ik had het je toch gezegd” of “ik had het anders gedaan” achteraf zeggers zitten vaak in deze modus. Zelf weinig tot niets ondernemen. Niets zeggen als iets goed gaat. Maar oh zo snel met een oordeel klaar staan als het beter had gekund. Geen fijne eigenschap vind ik.
Door wel iets te doen en het voornemen te hebben het de volgende keer anders te doen, doe je tenminste wat. Naast de achteraf-gelijk-halers is er nog een categorie. Deze hebben niet zo zeer een slechte eigenschap, maar wel een die ik niet goed kan begrijpen. Dat zijn mensen die dingen niet doen omdat ze bang zijn daar later dan spijt van te zullen krijgen. Die bij alles wat je zegt of doet de vraag stellen: Zul je dat wel doen ? Zul je er geen spijt van krijgen ? Natuurlijk bestaat er altijd de kans dat als je iets doet het toch net wat anders uitpakt dan verwacht of gehoopt. Niets doen dan maar ? Kun je ook geen spijt krijgen van wat je gedaan hebt. Zeker waar, maar spijt hebben is niet erg. Het voegt iets toe aan je ervaring en helpt je bij voorliggende overwegingen. Motto zou dan ook moeten zijn: je kan beter spijt krijgen van iets wat je hebt gedaan dan spijt krijgen omdat je iets niet hebt gedaan. Natuurlijk is dit weer eens niet zo zwart wit als ik het opschrijf. Natuurlijk moeten we ons aan de wetten en regels houden en in ons handelen ook denken aan de schade die we kunnen veroorzaken. Kortom er zijn legio zaken die je beter niet kunt doen omdat spijt krijgen daar geen optie is. De grenzen daarbij opzoeken is prima, deze overschrijden duidelijk niet.
Terug naar de redenen, want tot nu toe nog maar 1 beschreven. De tweede betreft: “learning by doing”. Zonder iets te doen valt een groot deel van het lerend vermogen weg. Zelf zaken ervaren en zelf de verbetering zoeken is een continu proces. Door dingen te doen leer je. En door dingen fout doen leer je nog veel meer. Immers van fouten leer je, is niet voor niets een gevleugelde uitspraak. Natuurlijk kun je ook leren van fouten van anderen. Maar vooral van jezelf. Hoe kom je zelf tot afwegingen en handelen. Hoe zit je eigenlijk zelf in elkaar en hoe werken die hersencellen bij jezelf ?
De derde en voor dit moment de laatste te beschrijven reden is: leren omgaan met de situatie. Het de volgende keer anders doen heeft alles te maken met maatwerk. De omgeving is vaak bepalend waarom je constateert dat je het de volgende keer anders gaat doen. Dit continue bewust zijn en het aanpassen aan de situatie is juist de kracht van ons als mens, maar ook van ons als professional. We zijn geen robot die 100% nauwkeurig elke handeling ontelbare malen kunnen herhalen. Onze kracht schuilt juist in het bieden van maatwerk en de daarbij behorende aanpassingen. Door veel dingen te doen in een verschillende context en setting ben je steeds beter is staat dit maatwerk te leveren. Dat streven heb ik niet alleen zelf hoog bij me in het vaandel staan, maar waardeer ik vooral ook in mijn samenwerkingspartners en opdrachtgevers. Elkaar op dit aspect vinden en gezamenlijk bepalen hoe iets de volgende keer anders moet maakt het samenspel tot een zelf lerende en zelf sturende organisatie die steeds en voor de volle 100% streeft naar het optimale.
Tja, en dan nog even een disclaimer. Het anders doen betekent wel dat je dat andere ook moet kunnen. Als je tot de conclusie komt dat je eigenlijk steeds het zelfde wilt veranderen, dan moet je jezelf wel afvragen of je dat ook echt in je hebt. Anders gesteld en met een open deur: ik neem me elke zondag voor elke hockeywedstrijd met de veteranen B van Lochem voor om op mijn positie van linksbuiten steeds op de goede plaats te staan, er minimaal 1 in te leggen en op subtiele wijze af en toe een verdediger uit te schakelen. Jawel dat doe ik elke wedstrijd en elke keer neem ik het me voor het beter en scherper te doen dan de vorige wedstrijd. En ja, helaas, ook elke keer aan het einde van de wedstrijd merk ik dat het toch weer anders is gelopen. En de verklaring hiervoor is simpel: ik ben gewoon een absoluut matige hockeyer met een wel zeer beperkte techniek met vooral alleen wat loopvermogen. Ik heb er overigens geen minuut minder lol om, en mijn teamgenoten hebben ook al leren leven met dit gebrek aan kwaliteit zo maar te zeggen (ik mag het van hen elke zondag weer opnieuw proberen). Moraal: iets wat je echt niet in je hebt, moet je accepteren. Anders in de vorm van beter zit er dan even niet in. Laat het dan aan anderen over (A) of zoek de kracht in de verbetering van de kwaliteiten die je wel hebt (B).
Tot de volgende blog. Met een vriendelijke groet en een fijne week toegewenst
Eric-Jan de Haan