Blog 45: Het juiste moment! Het “als-dan syndroom”

Op het juiste moment de juiste beslissingen nemen. Wat is er lastiger dan dat. Als dat moment al voorbij is en je hebt nog geen keuze gemaakt dan is de enige constatering die je kunt trekken: HELAAS. Is de keuze nog niet gemaakt en je wacht het juiste moment af, dan duurt de spanning nog even voort. Wanneer is dat moment nu. Keuzes maken op het juiste moment is misschien wel het meest lastige wat er is. Beredeneerd kun je soms je momenten kiezen. Vaak echter is het een kwestie van de glazen bol, gecombineerd met de juiste dosis onderbuik gevoel dat je doet beslissen.

Kiezen moeten we allemaal en veel vaker dan we denken. Veel beslissingen nemen we in ons onderbewustzijn. Andere beslissingen zijn zo nietszeggend dat we ze maken zonder er bij na te denken. Maar bij alles wat we doen ligt er een keuze voor. Het volgende woord dat ik typ. De keuze tussen nu een blog schrijven of wat anders doen. Kortom als we iets gemeenschappelijk hebben als mensen, waar we het grootste gedeelte van de dag mee bezig zijn, is het wel het maken van keuzes. Ontelbare kleine keuzes. Grotere keuzes met een grotere impact zijn veel sporadischer. Verhuizen, nieuwe auto, andere baan of voor je zelf beginnen. Dat zijn grotere keuzes die met enige regelmaat maar niet elke dag voorbijkomen.

Voor de grote keuzes maak ik zelf overigens ook nog een onderscheid. Definitieve keuzes waar geen weg terug is. Of keuzes waar je nog op terug kunt komen. Niet altijd even makkelijk maar wel mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de keuze voor ondernemerschap. Je zegt je baan op en trekt de wereld in. Blijkt het toch niet op je lijf te zijn geschreven, dan solliciteer je weer naar een baan in loondienst. Natuurlijk is het allemaal wat complexer dan in een paar zinnen op te schrijven maar feitelijk gewoon wel waar. Natuurlijk moet je een stap als in dit voorbeeld wel goed van te voeren overwegen. Alle voors- en tegens tegen elkaar afwegen. Zo’n keuze maak je niet zonder na te denken. Maar alsnog, na de keuze gemaakt te hebben is er nog een weg terug. Bij andere keuzes is dat een stuk lastiger. Zeker als jouw keuze ook van invloed is op derden. Maar ook bij een keuze waar je ergens onomkeerbaar afstand van doet. Zo maar even terug kan dan niet. Of je brengt anderen in problemen, is het contractueel niet mogelijk of datgene waar je naar toe terug wilt is niet meer van jou of bestaat niet meer. De keuze die je dan hebt gemaakt is definitief.

Bij al mijn keuzes probeer ik altijd bovenstaande indeling mee te wegen. Dat maakt het op het juiste moment kiezen ook makkelijker. Bij een weg terug is het moment nog steeds belangrijk, maar het comfort van ook weer anders kunnen kiezen haalt de druk van de keuze weg. Definitieve keuzes vliegen je van alle kanten aan. Je overdenkt elk mogelijk scenario en bepaalt de randvoorwaarden van wanneer je welke keuze maakt. En die randvoorwaarden bepalen automatisch het juiste moment. Dat klinkt simpel maar dat is het niet. Want wanneer weet je of het echt het beste moment is. Misschien is het morgen net iets beter. Als je in deze afwegingen komt, heb ik maar een devies: Niet kiezen. Als je blijft wachten op het juiste moment is de kans levensgroot dat dit moment inmiddels achter je ligt. Je bereikt dan niets, komt nergens en blijft in een soort droomstatus achter. Het “als-dan syndroom” waarbij het “als-moment” zich eigenlijk nooit feitelijk maar alleen in je dromen en gedachten voort gaat. Dit “als-dan syndroom” staat gelijk aan het “had ik het maar gedaan” aandoening. Natuurlijk kan dat een keer voorkomen maar als dit met enige regelmaat in je leven te herkennen is, dan lijdt je er zeker aan. Dan weet je welhaast zeker dat veel van de zaken die je wilt doen of bereiken nooit echt gerealiseerd zullen worden.

Ondernemers hebben in de regel niet echt last van dit syndroom of deze aandoening. Helaas de politiek wel. Natuurlijk spelen daar andere belangen en een brede maatschappelijk verantwoordelijkheid. Maar ook hier geldt dat met lef er toch weloverwogen keuzes kunnen worden gemaakt. Zeker als je weet dat ze niet altijd definitief zijn en er altijd een weg terug of alternatief is. Dan zet je stappen vooruit en blijft je niet met papieren ambities achter.

Het meest lastige en vervelende is overigens het juiste moment moeten kiezen dat afhankelijk is van de keuzes van derden. Zeker als die niet in staat zijn om de noodzakelijke keuze te maken op basis waarop je jouw keuze vervolgens kan baseren. Met een beetje pech kom je dan vast te zitten in een oerwoud van keuzes zonder daadkracht. Vaak zit er dan niets anders op dan wachten tot er ergens een keuze gemaakt wordt, waarna vervolgens alle andere keuzes in de vorm van een rij vallende dominostenen gaan vallen. Daar moet je dan ook je energie in steken. Het zoeken en onderscheiden van die ene dominosteen die alles in beweging zet en jou in staat stelt, hopelijk op tijd, zelf de juiste keuze te maken.

Tot de volgende blog. Met een vriendelijke groet en een fijne week toegewenst

Eric-Jan de Haan